– Төрт деңізші...
– Төрт.
– Өрт деңізші...
– Ө-ө...Өрттен Құдай сақтасын!
– Жәй ма, ағасы?
– Өрт десе болды, өңім бұзылады.
– Өртті өрелеп қойып, өркенді өсіретін сөздер сөйлесеңші.
– Жарайды, ағасы. Бірдеңе бүлінгендей не боп қалды?
– Бүкіл өлке бүлініп, өртеніп жатыр, айналайын. Ал сен болсаң, не боп қалды дейсің? Негізі, сол бәленің бәрі – базарлардан басталады. Жаңалықтарда күніге бір сауда орыны отқа оранушы еді. Енді содан көріп алып, өнеге алып, жастарымыз да өртенуге көшіпті.
Иә, өрт десе өре түрегелетін жағдайға жеттік. Тараз қаласындағы әлгі қысым көрген Ерлан Бектібаев деген жігіттің өмірін жалмаған сол өрттің бір грам болсын өресі жоқ екен. «Қой, мұның болмайды? Болашағың әлі алда...» деп ең болмаса бірауыз айтуға болады ғой. Не болмаса, басқа жаққа қарай бұрылып кетсін, пәтшағар... бүкіл жұртты әуреге салмай. Ал, бұл өрекпіген өрт болса, жап-жас жігіттің үстінде жалындай берген. Не десек те, тілсіз жау деген осы да!
Дәл сол секілді Жамбыл облысында журнал өртеніпті. Бірақ, сол кәдімгі журналдың қалай, не үшін, не ғып өртенгені емес, қоғамның жегі құрты сыбайлас жемқорлық жайында әңгімелекшімін. Сол облыстық Еңбек инспекциясы басқармасының бас маманы Н.Халматова Талас ауданы Қаратау қаласындағы Ш.Уәлиханов атындағы орта мектепте өзінше тексеріс жүргізіп, білім шаңырағы басшылығынан ақша алу үшін жұмыртқадан жүн қырқатындай арнайы қылмыстық жоспар құрады.
Ол мектеп директорының орынбасарына:
– 2012-2013 жылдарға арналған қауіпсіздік техникасы бойынша журналдарды дайындап, алып келіңіз, – деп талап етеді.
– Кешіріңіз, ол құжат осыған дейін болған өртте күйіп кетіп еді.
– Өрт жөніндегі актіңіз бар ма? – дейді өтірік білмегендей.
– Жоқ, – дейді анау.
– Олай болса, 90 мың теңге көлемінде айыппұл саламын.
Кейінірек Н.Халматованың «қанағаты» оянып, делдал арқылы дүдәмал мәселені реттеу үшін «40 мың теңге берсеңіз де болады» деп сәлемдеме жіберген. Бұл хабарды алған орынбасар жемпазға қарсы жауап ретінде Жамбыл облысы бойынша мемлекеттік қызмет істері және жемқорлыққа қарсы күрес департаментіне жүгінеді. Сөйтіп, журналдың өртенгеніне байланысты «көк қағаз» дәметкен әлгі өз кабинетінде пара алып жатқан кезінде құрыққа түсті.
Иә, өрт екеш өрт те өзі секілді жалмайтындарды жақсы көретін секілді. Тіпті, жемқордың «ақша» жеуі үшін қайда болса, сонда жануға әзір-ау!..
Е-е-е, мына заманда «Журналдың өртінен жемқордың дерті қауіпті» болып тұр ғой.
Суретті салған: Нұрлан ТАЗАБЕКОВ